N-Ÿ¿Õu--ÅŒÕh ÂÃ-Ÿ¿Õ... -NX¾-ÅŒÕh!
-Æ-Fo --'Æ--ºÕÑ-«Ö-¯Ã-©ä
Ð XÏ.Ÿ¿-ÅÃhªÃ¢ È“B
-Æ-Fo --'Æ--ºÕÑ-«Ö-¯Ã-©ä
Ð XÏ.Ÿ¿-ÅÃhªÃ¢ È“B
«ÖÊ-„ÃR ÍŒJ-“ÅŒ-©ð¯ä «Õ£¾É N³ÄŸ¿¢ NÕT-LaÊ Íçªîo-G©ü ÆºÕ Ÿ¿Õª½`-{Ê •JT „çáÊo \“XÏ©ü 26Â¹× ¤ÄA-êÂ@ÁÙx. …“éÂ-ªá-¯þ-©ðE ‚ ƺÕ-ê¢-“Ÿ¿¢©ð 1986 \“XÏ©ü 26Ê •J-TÊ “X¾«Ö-Ÿ¿¢©ð ¯Ã©Õ-’¹Õ-„ä© «Õ¢C «Õª½-ºË¢-ÍÃ-ª½-ÊoC ÆCµ-ÂÃ-J¹ Ƣ͌¯Ã. X¾ªÃu-«-ª½º X¾J-ª½-¹~º ®¾¢®¾n©Õ Íç¦Õ-ÅŒÕ-Êo-ŸÄE “X¾Âê½¢ «Õ%Ōթ ®¾¢Èu ©Â¹~Â¹× åXj«Ö˜ä. ‚¯Ãœ¿Õ ©Â¹~-Êoª½ {ÊÕo-©Â¹× åXj’à ꪜ˧çÖ ŸµÄJt¹ X¾ŸÄª½n¢ ’ÃL©ð „ä© Æœ¿Õ-’¹Õ© ‡ÅŒÕh©ð „ÃuXÏ¢-*¢C. X¶¾L-ÅŒ¢’à ¦ãj©ð-ª½³Äu, ª½³Äu, …“éÂ-ªá-¯þ-©©ð ÂÃuÊqªý ®¾£¾É X¾©Õ ¦µ¼§ŒÕ¢-¹ª½ „ÃuŸµ¿Õ© ¦ÇJ-Ê-X¾œË ©Â¹~© «Õ¢C °«-ÍŒa´-„Ã-©Õ’à NÕT-©Çª½Õ. Íçªîo-G©ü ƺÕ-ŸµÄ-Jt-¹Ō ¹F®¾¢ «Õªî ƪá-ŸÄª½Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl-©-¤Ä{Õ Ÿ¿Õ“†¾p-¦µÇ«¢ ÍŒÖæX “X¾«ÖŸ¿¢ …¢C. ‚¯ÃšË ÍäŸ¿Õ ÆÊÕ-¦µ¼-„Ã-ÊÕo¢* “X¾X¾¢ÍŒ¢ ƒX¾p-šË-éÂj¯Ã ÅŒTÊ ’¹Õº-¤Äª¸½¢ ¯äª½Õa-¹עŸÄ ƯäC ÆÊÕ-«Ö-Ê„äÕ. ŸÄEo ¦©-X¾-ª½Íä KA©ðÐ ®¾J’Ã_ ‚ Ÿ¿Õ®¾q¢-X¶¾Õ-{Ê •J-TÊ ªîV¯ä ¦µÇª½-ÅŒ-“X¾-¦µ¼ÕÅŒy¢ ŠÂ¹ Â̩¹ “X¾Â¹-{Ê Íä®Ï¢C. “X¾ŸµÄÊ«Õ¢“A «Õ¯ît-£¾Ç¯þ ®Ï¢’û „çáÊo \“XÏ©ü 26Ê œµËMx©ð £¾ÇœÄ-«Û-œË’à N©ä-¹-ª½Õ© ®¾«Ö-„ä¬Á¢ \ªÃp-{Õ-Íä®Ï, èãjÅÃ-X¾Üªý ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢ \ªÃp-{Õ-Íä®Ï Bª½-ÅÃ-«ÕE, “X¾A-¤Ä-CÅŒ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý Âê½u-“¹-«Ö-©Fo ÂíÊ-²Ä-T-²Äh-«ÕE X¾ÛÊ-ª½Õ-ŸÄ`-šË¢-Íê½Õ. ¦µ¼§ŒÕ¢-¹ª½ ¦µ¼Ö¹¢X¾¢, ®¾Õ¯ÃOÕ Âê½-º¢’à X¶¾Û¹׆Ï--«Ö (•¤Ä¯þ) ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢-©ðE J§ŒÖ-¹dª½Õx æXL-¤òªá, -¦µÇ-K ²Än-ªá©ð ꪜ˧çÖ ŸµÄJt-¹Ō „ç©Õ-«-œËÊ Ÿ¿J-NÕ©Ç “X¾X¾¢-ÍŒ¢-©ðE X¾©Õ-Ÿä-¬Ç©Õ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ© ¦µ¼“Ÿ¿-ÅŒÊÕ ®¾OÕ-ÂË~¢-ÍŒÕ-Âí¢-{ÕÊo ®¾«Õ-§ŒÕ-NÕC. •ª½tF 17 ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ©ðx \œË¢-šËE, ®Ïy{b-ªÃx¢œþ «âœ¿Õ ÆºÕ ê¢“ŸÄLo «â®Ï-„ä-§ŒÕ’Ã, Íçj¯Ã 77 ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ-©Â¹× ÆÊÕ-«Õ-ÅŒÕ©Õ EL-XÏ-„ä-®Ï¢C. “¤¶Ä¯þq 58 J§ŒÖ-¹dª½x ¦µ¼“Ÿ¿-ÅŒÊÕ Â¹~׺o¢’à X¾J-Q-L-²òh¢C. ƒ{M ƒX¾p-šËêÂ ÆºÕ NŸ¿Õu-ÅýåXj E憟µ¿¢ Æ«Õ©Õ X¾ª½Õ-²òh¢C. Æ„çÕ-J-Âéð 1973 ÅŒª½„ÃÅŒ ÂíÅŒh’à ŠÂ¹ˆ ÆºÕ J§ŒÖ-¹dª½Ö \ªÃp{Õ Âé䟿Õ. Ưä¹ 'ƺÕÑ«Ö¯Ã©Õ BªÃLq …¢œ¿-{¢Åî, X¾©Õ Ÿä¬Ç©Õ ‚*-ÅŒÖ* Æœ¿Õ-’¹Õ-„ä-®¾Õh¢˜ä, ¦µÇª½Åý «Ö“ÅŒ¢ ‚ ŸÄJ©ð X¾ª½Õ-’¹Õ-D-殢-Ÿ¿ÕÂ¹× ®ÏŸ¿l´-«Õ-«Û-Åî¢C. Æ¢Ÿ¿ÕÂ¹× Âê½-º-„äÕ-NÕšË?
--èãj-ÅÃX¾ÜªýåXj -Åí¢-Ÿ¿ª½-¤Ä-{Õ
'Æ¢Ÿ¿-JÂÌ NŸ¿ÕuÅŒÕhÑ ÆÊoC 2005¯ÃšË èÇB§ŒÕ NŸ¿ÕuÅý NŸµÄÊ ©Â¹~u¢. Ÿä¬Á¢©ð ¯äšËÂÌ ŸÄŸÄX¾Û «âœî-«¢ÅŒÕ E„î¾ ’¹%£¾É©Õ <¹-šðx¯ä «Õ’¹Õ_-ÅŒÕ-Êo-«Ö{ ÍäŸ¿Õ „î¾h«¢. ŸÄJ“Ÿ¿u êªÈÂ¹× C’¹Õ-«Ê …Êo ¹×{Õ¢-¦Ç-©Â¹× …*ÅŒ NŸ¿ÕuÅý ¹¯ç-¹¥ÊÕx ƒÍäa …Ÿäl-¬Á¢Åî “X¾„ä-¬Á-åX-šËdÊ ªÃ°„þ ’âDµ “’ÃOÕº NŸ¿Õu-D-¹-ª½º §çÖ•ÊÐ Eêªl-PÅŒ ©Â~Ãu©ðx \ ŠÂ¹ˆ-ŸÄFo ²ÄCµ¢-ÍŒ-©ä-¹-¤ò-ªá¢C. Ÿä¬Á¢©ð “X¾®¾ÕhÅŒ ²ÄnXÏÅŒ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh ²Ä«Õª½nu¢ 172 T’à „Ã{Õx. ‡E-NÕC ¬ÇÅŒ¢ „ÃJ¥Â¹ ‚Jn¹ «%Cl´ ÂíÊ-²Ä-T¢-ÍÃ-©¢˜ä 2017¯ÃšËÂË 315 T’à „Ã{x NŸ¿ÕuÅý Æ«-®¾-ª½-«Õ-«Û-Ōբ-Ÿ¿E „çÕéÂFq E„ä-C¹ Ƣ͌¯Ã. 2030¯ÃšËÂË NŸ¿ÕuÅý Æ«-®¾-ªÃ©Õ Æ¢ÅŒÂ¹× éª¢œË¢-ÅŒ©ãj 600 T’à „Ã{xÂ¹× Í䪽Õ-¹ׯä Æ«-ÂìÁ¢ …¢Ÿ¿-ÊoC «Õªî „ß¿Ê. “X¾®¾ÕhÅŒ ²ÄnXÏÅŒ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh ²Ä«Õ-ª½nu¢©ð 113.3 T’à „Ã{Õx ¦ï’¹Õ_ ‚ŸµÄª½ NŸ¿ÕuÅý, 37.4 T’à „Ã{Õx •© NŸ¿ÕuÅý, 18.5 T’à „Ã{Õx X¾ÛÊÓ-X¾Ü-ª½Â¹ NŸ¿ÕuÅý. ƒÂ¹, ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý 4.8 T’Ã-„Ã{Õx. Ÿä¬Á¢©ð ƒX¾Ûpœ¿Õ …ÅŒpAh Æ«Û-ÅŒÕÊo „çáÅŒh¢ NŸ¿ÕuÅý©ð ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý „ÃšÇ «âœ¿Õ ¬ÇÅŒ„äÕ. ŸÄEo 2050¯ÃšËÂË ŸÄŸÄX¾Û ¤ÄA¹ ¬ÇÅÃ-EÂË åX¢ÍÃ-©E “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ ¦µÇN-²òh¢C. “X¾®¾ÕhÅŒ¢ Ÿä¬Á¢-©ðE ‚ª½Õ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ©ðx 20 J§ŒÖ-¹dª½Õx X¾E-Íä-®¾Õh-¯Ãoªá. ÂíÅŒh’à «Õªî 23 J§ŒÖ-¹dª½Õx ÆÊÕ-«ÕA Â¢ ‡Ÿ¿Õª½Õ ֮͌¾Õh-¯Ãoªá. «áÈu¢’à ¹ן¿¢-¹×@Á¢ (ÅŒNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ), éÂj’à (¹ªÃg{¹), èãjÅÃ-X¾Üªý («Õ£¾É-ªÃ†¾Z), X¾A ²ò¯Ã-X¾Üªý (ŠJ²Äq) ꢓŸÄ©Õ ©Â¹~u-²Ä-Ÿµ¿-ÊÂ¹× Ÿî£¾Ç-Ÿ¿-X¾-œ¿-’¹-©-«E “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ ‚P-²òh¢C.
'Æ¢Ÿ¿-JÂÌ NŸ¿ÕuÅŒÕhÑ ÆÊoC 2005¯ÃšË èÇB§ŒÕ NŸ¿ÕuÅý NŸµÄÊ ©Â¹~u¢. Ÿä¬Á¢©ð ¯äšËÂÌ ŸÄŸÄX¾Û «âœî-«¢ÅŒÕ E„î¾ ’¹%£¾É©Õ <¹-šðx¯ä «Õ’¹Õ_-ÅŒÕ-Êo-«Ö{ ÍäŸ¿Õ „î¾h«¢. ŸÄJ“Ÿ¿u êªÈÂ¹× C’¹Õ-«Ê …Êo ¹×{Õ¢-¦Ç-©Â¹× …*ÅŒ NŸ¿ÕuÅý ¹¯ç-¹¥ÊÕx ƒÍäa …Ÿäl-¬Á¢Åî “X¾„ä-¬Á-åX-šËdÊ ªÃ°„þ ’âDµ “’ÃOÕº NŸ¿Õu-D-¹-ª½º §çÖ•ÊÐ Eêªl-PÅŒ ©Â~Ãu©ðx \ ŠÂ¹ˆ-ŸÄFo ²ÄCµ¢-ÍŒ-©ä-¹-¤ò-ªá¢C. Ÿä¬Á¢©ð “X¾®¾ÕhÅŒ ²ÄnXÏÅŒ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh ²Ä«Õª½nu¢ 172 T’à „Ã{Õx. ‡E-NÕC ¬ÇÅŒ¢ „ÃJ¥Â¹ ‚Jn¹ «%Cl´ ÂíÊ-²Ä-T¢-ÍÃ-©¢˜ä 2017¯ÃšËÂË 315 T’à „Ã{x NŸ¿ÕuÅý Æ«-®¾-ª½-«Õ-«Û-Ōբ-Ÿ¿E „çÕéÂFq E„ä-C¹ Ƣ͌¯Ã. 2030¯ÃšËÂË NŸ¿ÕuÅý Æ«-®¾-ªÃ©Õ Æ¢ÅŒÂ¹× éª¢œË¢-ÅŒ©ãj 600 T’à „Ã{xÂ¹× Í䪽Õ-¹ׯä Æ«-ÂìÁ¢ …¢Ÿ¿-ÊoC «Õªî „ß¿Ê. “X¾®¾ÕhÅŒ ²ÄnXÏÅŒ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh ²Ä«Õ-ª½nu¢©ð 113.3 T’à „Ã{Õx ¦ï’¹Õ_ ‚ŸµÄª½ NŸ¿ÕuÅý, 37.4 T’à „Ã{Õx •© NŸ¿ÕuÅý, 18.5 T’à „Ã{Õx X¾ÛÊÓ-X¾Ü-ª½Â¹ NŸ¿ÕuÅý. ƒÂ¹, ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý 4.8 T’Ã-„Ã{Õx. Ÿä¬Á¢©ð ƒX¾Ûpœ¿Õ …ÅŒpAh Æ«Û-ÅŒÕÊo „çáÅŒh¢ NŸ¿ÕuÅý©ð ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý „ÃšÇ «âœ¿Õ ¬ÇÅŒ„äÕ. ŸÄEo 2050¯ÃšËÂË ŸÄŸÄX¾Û ¤ÄA¹ ¬ÇÅÃ-EÂË åX¢ÍÃ-©E “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ ¦µÇN-²òh¢C. “X¾®¾ÕhÅŒ¢ Ÿä¬Á¢-©ðE ‚ª½Õ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ©ðx 20 J§ŒÖ-¹dª½Õx X¾E-Íä-®¾Õh-¯Ãoªá. ÂíÅŒh’à «Õªî 23 J§ŒÖ-¹dª½Õx ÆÊÕ-«ÕA Â¢ ‡Ÿ¿Õª½Õ ֮͌¾Õh-¯Ãoªá. «áÈu¢’à ¹ן¿¢-¹×@Á¢ (ÅŒNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ), éÂj’à (¹ªÃg{¹), èãjÅÃ-X¾Üªý («Õ£¾É-ªÃ†¾Z), X¾A ²ò¯Ã-X¾Üªý (ŠJ²Äq) ꢓŸÄ©Õ ©Â¹~u-²Ä-Ÿµ¿-ÊÂ¹× Ÿî£¾Ç-Ÿ¿-X¾-œ¿-’¹-©-«E “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ ‚P-²òh¢C.
Ÿä¬Á¢©ð NŸ¿ÕuÅý …ÅŒp-Ah©ð ꢓŸ¿¢ 31¬ÇÅŒ¢, wåXj„ä-{Õ-ª½¢’¹¢ 21¬ÇÅŒ¢ „ÃšÇ©Õ Â¹LT …¢œ¿’ÃÐ NÕ’¹Åà NŸ¿ÕuÅŒÕh ªÃ³ÄZ©ðx …ÅŒpAh Æ«Û-Åî¢C. NŸ¿ÕuÅý NE-§çÖ’¹¢ ¯Ã¯Ã-šËÂÌ åXª½Õ-’¹Õ-Ōբ-œ¿-{¢Åî \˜äšÇ ÂîÅŒ©Õ ÆE-„Ã-ª½u-«Õ-«Û-ÅŒÕ-¯Ãoªá. ¨ X¾J-®Ïn-AE ÆCµ-’¹-NÕ¢*, “X¾’¹-A-X¾-Ÿ±¿¢©ð „ä’¹¢’à X¾§ŒÕ-E¢-ÍÃ-©¢˜äÐ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ÅŒX¾p «Õªî «Öª½_¢ ©äŸ¿E “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ Æ¢šð¢C. Æ„çÕ-J-ÂÃÅî ¹ן¿Õ-ª½Õa-ÂíÊo ÆºÕ ŠX¾p¢Ÿ¿¢ «á¢Ÿ¿J ÂÃ@ÁxÂ¹× ¦¢Ÿ¿¢’à «Öª½-œ¿„äÕ Æ¢Ÿ¿ÕÂ¹× “X¾¦© Â꽺¢. NŸ¿Õu-Åý-ª½¢-’¹¢©ð «u«-²Än-’¹-ÅŒ-„çÕiÊ ©ï®¾Õ-’¹Õ©Õ, ©ð{Õ-¤Ä-{xÂ¹× Æœ¿Õf-¹{d „ä®Ï, ʆ¾d E„Ã-ª½-ºÂ¹× X¾ÜÊÕ-Âí¢˜ä 30ÊÕ¢* 40¬ÇÅŒ¢ ŸÄÂà NŸ¿ÕuÅý ‚ŸÄ Æ«Û-Ōբ-Ÿ¿E, ÆŸ¿-Ê¢’à ŠÂ¹ˆ „çÕ’Ã-„Ã{Õ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh Í䧌Õ-¹ע-œÄ¯ä Æ«-®¾-ªÃ©Õ Bª½Õa-Âî-«-ÍŒÕa-ÊÊo EX¾Û-ºÕ© ®¾ÖÍŒ-Ê©Õ X¾šËd¢-ÍŒÕ-Âí¯ä X¾J-®Ïn-A©ð ¤Ä©-Â¹×©Õ ©äª½Õ. ¦µÇª½-Åý©ð “X¾®¾ÕhÅŒ NŸ¿ÕuÅý ©ð{Õ 13¬ÇÅŒ¢. ®¾ª½-X¶¾ªÃ, X¾¢XÏºÌ Ê³Äd©ÕÐ “X¾X¾¢ÍŒ “X¾«Ö-ºÇ© “X¾Âê½¢ 10¬ÇÅÃEo Nբ͌-ªÃŸ¿Õ. ƒ¢œË-§ŒÖ©ð ÆC 28¬ÇÅŒ¢. «ÕøL¹ «®¾-Ōթ ÆGµ-«%Cl´ ‚Jn¹ ®¾¢®¾n ÆŸµ¿u-¹~ל¿Õ DX¾Âú ‡®ý X¶¾êª‘ü 2004©ð æXªíˆ-Êo{ÕxÐ ¦µÇª½ÅŒ NŸ¿Õu-Åý-ª½¢’¹¢ *©Õx-¹ע-œ¿’à «ÖJ¢C. «u«-®¾nÊÕ E§ŒÕ¢-“A-®¾Õh-Êo-„Ãêª DEÂË ÂÄÃ-©E *©Õx©Õ åXšÇdª½Õ. „ÚËE X¾Üœäa «Öª½_„äÕNÕ{-ÊoC ‚©ð-*¢-ÍŒ-¹עœÄ NŸ¿Õu-ÅýÂ¹× B“« Âíª½ÅŒ \ª½p-œË¢-Ÿ¿E, ¦µ¼N-†¾u-ÅŒÕh©ð ¦µÇK œË«Ö¢œþ ÅŒX¾p-Ÿ¿E ¦µ¼§ŒÕ-X¾-œ¿Õ-ÅŒÕ-¯Ãoª½Õ, ¦µ¼§ŒÕ-åX-œ¿Õ-ÅŒÕ-¯Ãoª½Õ. ¹עœ¿ ŠÂ¹-„çjX¾Û ÂÃJ-¤ò-ÅŒÖ¯ä …¢C. åXjÊÕ¢* Æ¢Ÿ¿Õ-©ðÂË ‡¢ÅŒ Fª½Õ ¤ò®Ï¯Ã “X¾§çÖ-•Ê¢ \«á¢-{Õ¢C?
P©Ç• ƒ¢Ÿµ¿¯Ã©Õ „ä’¹¢’à ŌJ-T-¤ò-ÅŒÕ-¯Ãoªá. åXj’Ã, ¦µÇK „çáÅÃh©ðx ¹ª½sÊ …ŸÄ_-ªÃ© ŸÄyªÃ X¾ªÃu-«-ª½-ºÇ-EÂË ÆN Í窽ÕX¾Û Í䮾Õh-Êo¢-Ÿ¿ÕÊ, N¬ÁÙŸ¿l´ «Ê-ª½Õ-©ÊÕ Æ¯äy-†Ï¢-ÍŒ-«-©-®ÏÊ X¾J-®ÏnA …ÅŒp-Êo-„çÕi¢C. ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý „çjX¾Û ¦µÇª½Åý „çá’¹Õ_-ÍŒÖ-X¾-œÄ-EÂË ÆD ŠÂ¹ Â꽺¢ Âë͌Õa. åXŸ¿l-²Än-ªá©ð ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh Â¢ ª½*-®¾ÕhÊo X¾Ÿ±¿-¹¢©ð ¦µÇ’¹„äÕÐ èãjÅÃ-X¾Üªý. “X¾•-©-ÊÕ¢* B“«-²Än-ªá©ð “X¾A-X¶¾Õ-{Ê ‡Ÿ¿Õ-ª½-«Û-ÅŒÕ-Êo-X¾p-šËÂÌ, X¾J-£¾Éª½ „çáÅÃhEo åX¢ÍŒ-œ¿¢-Åî-¤Ä{Õ ²Ä«Õ-ŸÄÊ ¦µäŸ¿-Ÿ¿¢œî¤Ä§ŒÖ-©Fo “X¾§çÖ-T¢*, ‡šËd X¾J-®Ïn-ÅŒÕ-©ðxÊÖ ¨ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄEo EJt¢* BªÃ-©Êo ꢓŸ¿-“X¾-¦µ¼ÕÅŒy X¾{Õd-Ÿ¿© ‚¬Áaª½u¢ ¹L-T-²òh¢C. „î¾h-«¢©ðÐ ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢ \ªÃp-{ÕÂ¹× èãjÅÃ-X¾Ü-ªýÊÕ ‡¢XϹ Í䧌Õ-œ¿¢-X¾˜äx B“« Ʀµ¼u¢-ÅŒ-ªÃ©Õ «u¹h-«Õ-«Û-ÅŒÕ-¯Ãoªá. “X¾A-¤Ä-CÅŒ 9,900 „çÕ’Ã-„Ã{x ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄ-EÂË X¾ªÃu-«-ª½º ÆÊÕ-«ÕA «Õ¢Wª½Õ Íä®ÏÊ ê¢“Ÿ¿ X¾ªÃu-«-ª½º, Æ{O «Õ¢“A-ÅŒy-¬ÇÈ Æ¢Ÿ¿Õ-Â¢ èÇB§ŒÕ X¾ªÃu-«-ª½º ƒ¢>-F-J¢’û, X¾J-¬ð-Ÿµ¿Ê ®¾¢®¾n (FJ) 2008©ð ®¾«Õ-Jp¢-*Ê X¾ªÃu-«-ª½º “X¾¦µÇ« Ƣ͌¯Ã (ƒ‰‡) E„ä-C-¹åXj ‚ŸµÄ-ª½-X¾-œË¢C. èãjÅÃ-X¾Ü-ªý©ð \ªÃp{Õ Í䧌Õ-Ÿ¿-©-*Ê ÆºÕNŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢ ƒª½Õ-„çj-X¾Û©Ç 骢œ¿Õ (35 ÂË©ð-OÕ-{ª½x ¤ñœ¿«Û N•§ýÕ Ÿ¿Õªý_, 40 ÂË©ð-OÕ-{ª½x ¤ñœ¿«Û ªÃèÇ-X¾Üªý) ¹§ŒÕu©Õ …Êo N†¾-§ŒÖEo ‚ E„ä-C-¹©ð X¾J-’¹-ºÊ©ðÂË B®¾Õ-Âî-©äŸ¿Õ. Bª½ ¦µ¼ÖNÕ-©ðÂË ÍíÍŒÕa-ÂíE «*aÊ ‚ ®¾«á“Ÿ¿ ¬ÇÈ©Õ ®¾Õ®¾¢-X¾Êo °«-„çj-N-ŸµÄu-EÂË ‚Ê-„Ã@ÁÙx. 15,000 ÍäX¾© ª½ÂÃ-©Â¹× X¾ÛšËd-E@ÁÙx. èãjÅÃ-X¾Üªý ƺÕ-ê¢-“Ÿ¿¢-«©x Æ«Fo ¯Ã¬Á-Ê-«Õ-«Û-Åêá. «áÈu¢’à ƒÂ¹ˆœË „ä©-«Õ¢C «ÕÅŒqu-ÂÃ-ª½Õ© ¦ÅŒÕ-Â¹×©Õ Šœ¿ÕfÊX¾œ¿f ÍäX¾©«ÛÅêá. ƒª½„çj \@Áx “ÂËÅŒ¢, 1989 Ê«¢-¦-ª½Õ©ð èÇB§ŒÕ ²Ä’¹ª½ ¬Ç®¾Y ®¾¢®¾n Æ¢Ÿ¿-èä-®ÏÊ ’¹ºÇ¢Â¹ N«-ªÃ© ‚ŸµÄ-ª½¢’à ƒÂ¹ˆœË ®¾«á“Ÿ¿ •© “X¾„Ã-£¾Ç-’¹-AE EªÃl´-J¢-ÍŒœ¿¢ «Õªî ¤ñª½-¤Ä{Õ. ¦µ¼Ö ¤ñª½©ðx ¹Ÿ¿-L-¹©Õ ŠÂ¹ „çÖ®¾h-ª½Õ’à …¢œä «âœî ®Ô®ÏtÂú èð¯þ-©ðÂË ¨ “¤Ä¢ÅŒ¢ «®¾Õh¢C. 1985ÊÕ¢* 2005 «ª½Â¹× 20\@Áx Â颩ð èãjÅÃ-X¾Üªý “¤Ä¢ÅŒ¢©ð 92²Äª½Õx ¦µ¼ÖNÕ Â¹¢XÏ¢-*¢C. 1993©ð ƒÂ¹ˆœ¿ åXŸ¿l ¦µ¼Ö¹¢X¾¢ «*a¢C. J¹dªý 殈©ÕåXj ŸÄE B“«ÅŒ 6.2’à ʄçÖ-Ÿçj¢C. “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ ‡Eo ª½Â¹~º ÍŒª½u©Õ ÍäX¾-šËd¯Ã, «Õªî ¦µÇK ¦µ¼Ö¹¢-X¾¢-«*a ÆºÕ “X¾«ÖŸ¿¢ ®¾¢¦µ¼-Næ®h Âí¢Â¹ºý “¤Ä¢ÅŒ “X¾èÇ-F-ÂÃEo, X¾ªÃu-«-ª½-ºÇEo ÂäÄ-œ¿{¢ ¹†¾d-„äÕ-ÊE ¦µ¼Ö’¹ª½s´ ¬Ç®¾Y-„ä-ÅŒh©Õ å£ÇÍŒa-J-®¾Õh-¯Ãoª½Õ. èãjÅÃ-X¾Üªý ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢ \šÇ 30{ÊÕo© “X¾«Ö-Ÿ¿-¹ª½ ƺÕ-«u-ªÃnLo Nœ¿Õ-Ÿ¿© Í䮾Õh¢-Ÿ¿E Ƣ͌¯Ã. „ÚËE ‡Â¹ˆœ¿, \ NŸµ¿¢’à ®¾Õª½-ÂË~-ÅŒ¢’à N®¾-Jb-²Äh-ª½-Êo-ŸÄ-EåXj ®¾p†¾dÅŒ ªÃ«œ¿¢ ©äŸ¿Õ. “X¾¦µÇ-NÅŒ “X¾èÇ-F¹¢ X¾ÛÊ-ªÃ-„î¾¢ N†¾-§ŒÕ¢-©ðÊÖ ÆŸä X¾J-®ÏnA. 'ƺÕÑ-«Ö-¯Ã-©äO Bª½a-¹ע-œÄ¯ä èãjÅÃ-X¾Üªý ƺÕ-N-Ÿ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢ EJt¢-ÍŒœ¿¢Ð “X¾èÇ-F¹¢ ¹@Áx©ð E•¢’à „ç©Õ’¹Õ E¢æX ÍŒêªu¯Ã?
-„çÕª½Õé’j-Ê -“X¾-ÅÃu--«Öo--§ŒÖ-©Õ
-Ÿä-¬Á -¦µ¼-N--†¾u-Åý -ƒ¢-Ÿµ¿-Ê -Æ-«®¾ªÃ-©Õ -Bêªa-C -Æ-ºÕ -¬ÁêÂhÊ--Êo-C --“X¾-¦µ¼Õ-ÅŒy -Ê-«Õt¹¢. “B„çÕi©ü ‰©Ç¢œþ (1979, Æ„çÕ-JÂÃ), Íçªîo-G©ü, X¶¾Û¹׆Ï--«Ö ÆºÕ “X¾«Ö-ŸÄ-©Â¹× Âê½-º-„çÕiÊ X¾J-®Ïn-ÅŒÕ©Õ «ÕÊ-Ÿä-¬Á¢©ð …ÅŒp-Êo-«Õ§äÕu Æ«-ÂÃ-¬Ç©Õ ©ä«E Æ¢šð¢C. «ÖÊ« ÅŒXÏp-ŸÄ©Ö, “X¾Â¹%A “X¾Âî-¤Ä-©Â¹× ÆB-ÅŒ¢’à ƺÕ-N-Ÿ¿ÕuÅý ꢓŸÄLo Êœ¿-X¾-’¹-©-«Õ-ÊoC ®¾ªÃˆª½Õ Dµ«Ö. ¨ ®¾¢Ÿ¿-ª½s´¢’à ÂíEo «á‘Çu¢-¬Ç-©ÊÕ ÆC N®¾t-J-²òh¢C. ÆºÕ ƒ¢Ÿµ¿Ê¢ N¬ÁÙŸ¿l´ «Êª½Õ ÆÊ-œ¿¢©ð ®¾¢Ÿä£¾Ç¢ ©äŸ¿Õ. ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢©ð “X¾«ÖŸ¿¢ •J-T¯Ã, ƺÕ-¦Ç¢¦Õ ©Ç¢šË ¬ÁÂËh«Õ¢ÅŒ-„çÕiÊ æX©Õ@ÁÙx •ª½-’¹-«-ÊoD E•„äÕ. ÂÃF, •ª½-’¹-ªÃEŸäŸçj¯Ã •J-TÅä „ç©Õ-«œä ƺÕ-ŸµÄ-Jt-¹Ō ÂíEo ÅŒªÃLo Ÿç¦s-B-®¾Õh¢C. 骢œ¿Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl©ðx ¦µÇª½ÅŒ ÆºÕ ê¢“ŸÄ©ðx *Êo *Êo “X¾«Ö-ŸÄ-©ã¯îo •J-’êá. ÂîšÇ, ÅêÃ-X¾Üªý, ¹©p¹ˆ¢ ꢓŸÄ©ðx ¦µÇª½ •© Mê°, 1993©ð ʪîªÃ (§ŒâXÔ) ƺÕ-ê¢-“Ÿ¿¢©ð ÆTo-“X¾-«ÖŸ¿¢, éÂj’Ã ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢©ð 2009©ð ꪜË-§çÖ-ŸµÄ-Jt-¹Ō „ç©Õ-«-œ¿{¢ Æ©Ç¢-šË„ä. 2001©ð J¹dªý 殈©ÕåXj 6.9 B“«-ÅŒÅî ¦µ¼Õèü ¦µ¼Ö¹¢X¾¢ ®¾¢¦µ¼-N¢-*-Ê-X¾Ûpœ¿Õ, 2004©ð ÅŒNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ Bª½¢©ð ®¾Õ¯ÃOÕ H¦µ¼ÅŒq¢ ®¾%†Ïd¢-*-Ê-X¾Ûpœ¿Õ ÂÓ¹-¤Äªý, ¹©p¹ˆ¢ ƺÕ-ê¢-“ŸÄLo ®¾Õª½-ÂË~-ÅŒ¢’à EL-XÏ-„ä-§ŒÕ-’¹-L-T¯ÃÐ ªÃÊÕÊo Â颩𠇩ǢšË “X¾«Ö-Ÿ¿«â …X¾p-A-©x-Ÿ¿¯ä £¾ÉOÕ ©äŸ¿Õ. …“’¹-„ß¿ ŸÄœ¿Õ-©Â¹× ƺÕ-ê¢-“ŸÄ©Õ ÆB-ÅŒ-„çÕi-Ê-«E ÍçæXp Æ«-ÂÃ-¬Á«â ©äŸ¿Õ. «Õªî-„çjX¾Û «ÕJ¢ÅŒ „çÕª½Õ-é’jÊ ¦µ¼“Ÿ¿ÅŒ, H«Ö© Âê½-º¢’à “X¾X¾¢-ÍŒ-„Ãu-X¾h¢’Ã ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh «u§ŒÖ©Õ, Ÿµ¿ª½©Ö åXJ-T-¤ò-ÅŒÕ-¯Ãoªá. ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý J§ŒÖ-¹dª½x Â¢ ¦µÇª½Åý X¾ÜJh’à NŸä-¬Ç© OÕŸä ‚ŸµÄ-ª½-X¾-œ¿Â¹ ÅŒX¾pŸ¿Õ. ƢŌ-ªÃb-B§ŒÕ ®¾¢¦¢-ŸµÄ©ðx \ «Ö“ÅŒ¢ ÅäœÄ «*a¯Ã «ÕÊ X¾J-®ÏnA Æ’¹-«Õu-’î-ÍŒª½¢. \ ŠÂ¹ˆ J§ŒÖ-¹dª½Õ Ê«â¯Ã NX¶¾-©-„çÕi¯Ã “X¾X¾¢-ÍŒ-„Ãu-X¾h¢’à …Êo Æ©Ç¢šË J§ŒÖ-¹d-ª½x-Eo¢-šËF „ç¢{¯ä «â®Ï-„ä-§ŒÖLq …¢{Õ¢C. ÆEo ƺÕ-ê¢-“ŸÄ© -¦µ¼-“Ÿ¿-ÅŒ-ÊÕ “X¾Åäu¹¢’à ®¾OÕÂË~²Äh-«Õ--E “X¾ŸµÄ-Ê-«Õ¢“A “X¾Â¹-šË¢-*-Ê-X¾p-šËÂÌ, ®¾yÅŒ¢-“ÅŒÐ-®¾-ªÃy-Cµ-Âê½ ÆºÕ ƒ¢Ÿµ¿Ê E§ŒÕ¢-“ÅŒº ®¾¢®¾nÊÕ \ªÃp{Õ Í䧌Õ-œ¿¢-Åî-¤Ä{Õ “X¾èÇ-®¾¢-X¶¾Ö©Õ, ÆºÕ EX¾Û-ºÕ-©Â¹× ÅŒE-&©ðx “X¾„äÕ§ŒÕ¢ ¹Lp¢ÍŒ-ʢŌÂé¢ èãjÅÃ-X¾Üªý, Âí„Ãyœ¿ ©Ç¢šË Íî{x “X¾A-X¶¾Õ-{-Ê©Õ ÂíÊ-²Ä-’¹Õ-ÅŒÖ¯ä …¢šÇªá. ÂéՆ¾u ª½£ÏÇ-ÅŒ-„çÕiÊŸ¿E ¦µÇN-®¾ÕhÊo ÆºÕ NŸ¿ÕuÅŒÕh ¹{Õd-ÅŒ-XÏpÅä «ÕE-†ÏÂÌ, “X¾Â¹%-AÂÌ åXÊÕ-¬Ç-X¾¢’à «Öêª “X¾«ÖŸ¿¢ …Êo Ÿ¿%³Ädu ®¾Õª½-ÂË~ÅŒ “X¾ÅÃu-«Öo-§ŒÖ-©åXj Ÿ¿%†Ïd ²ÄJ¢-ÍÃL. «áÈu¢’ÃÐ Ÿ±îJ§ŒÕ¢, ®¾£¾Ç• „çŒá«Û, å£jÇ“œî-•¯þ, ²ùª½ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh åXŸ¿l-²Än-ªá©ð ÍäX¾-œËÅä ©ð{Õ Bêª Æ«-ÂÃ-¬Ç©Õ …¯Ão-§ŒÕE «Õª½-*-¤ò-ªÃŸ¿Õ. ÆºÕ ê¢“ŸÄ-©åXj «u¹h-«Õ-«Û-ÅŒÕÊo ÆÊÕ-«Ö-¯Ã-©Fo ®¾æ£Ç-Ōչ„çÕiÊ-„ä-ÊE, “X¾•© ‚Ââ-¹~-©Â¹× «uA-êª-¹¢’à èãjÅÃ-X¾Ü-ªý©ð ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄEo EJt¢-ÍŒ-«-Ÿ¿lE NNŸµ¿ ª½¢’Ã-©Â¹× Íç¢CÊ 80«Õ¢C “X¾«á-ÈÕ©Õ „äÕœä-¯Ãœ¿Õ Íä®ÏÊ NÊA ¦µ¼“Ÿ¿-„çÕiÊ ƒ¢Ÿµ¿Ê NŸµÄÊ ª½ÖX¾-¹-©p-Ê©ð “X¾¦µ¼Õ-ÅÃy-EÂË «Öª½_-Ÿ¿-ª½z¹¢ ÂÄÃL!
-Ÿä-¬Á -¦µ¼-N--†¾u-Åý -ƒ¢-Ÿµ¿-Ê -Æ-«®¾ªÃ-©Õ -Bêªa-C -Æ-ºÕ -¬ÁêÂhÊ--Êo-C --“X¾-¦µ¼Õ-ÅŒy -Ê-«Õt¹¢. “B„çÕi©ü ‰©Ç¢œþ (1979, Æ„çÕ-JÂÃ), Íçªîo-G©ü, X¶¾Û¹׆Ï--«Ö ÆºÕ “X¾«Ö-ŸÄ-©Â¹× Âê½-º-„çÕiÊ X¾J-®Ïn-ÅŒÕ©Õ «ÕÊ-Ÿä-¬Á¢©ð …ÅŒp-Êo-«Õ§äÕu Æ«-ÂÃ-¬Ç©Õ ©ä«E Æ¢šð¢C. «ÖÊ« ÅŒXÏp-ŸÄ©Ö, “X¾Â¹%A “X¾Âî-¤Ä-©Â¹× ÆB-ÅŒ¢’à ƺÕ-N-Ÿ¿ÕuÅý ꢓŸÄLo Êœ¿-X¾-’¹-©-«Õ-ÊoC ®¾ªÃˆª½Õ Dµ«Ö. ¨ ®¾¢Ÿ¿-ª½s´¢’à ÂíEo «á‘Çu¢-¬Ç-©ÊÕ ÆC N®¾t-J-²òh¢C. ÆºÕ ƒ¢Ÿµ¿Ê¢ N¬ÁÙŸ¿l´ «Êª½Õ ÆÊ-œ¿¢©ð ®¾¢Ÿä£¾Ç¢ ©äŸ¿Õ. ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢©ð “X¾«ÖŸ¿¢ •J-T¯Ã, ƺÕ-¦Ç¢¦Õ ©Ç¢šË ¬ÁÂËh«Õ¢ÅŒ-„çÕiÊ æX©Õ@ÁÙx •ª½-’¹-«-ÊoD E•„äÕ. ÂÃF, •ª½-’¹-ªÃEŸäŸçj¯Ã •J-TÅä „ç©Õ-«œä ƺÕ-ŸµÄ-Jt-¹Ō ÂíEo ÅŒªÃLo Ÿç¦s-B-®¾Õh¢C. 骢œ¿Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl©ðx ¦µÇª½ÅŒ ÆºÕ ê¢“ŸÄ©ðx *Êo *Êo “X¾«Ö-ŸÄ-©ã¯îo •J-’êá. ÂîšÇ, ÅêÃ-X¾Üªý, ¹©p¹ˆ¢ ꢓŸÄ©ðx ¦µÇª½ •© Mê°, 1993©ð ʪîªÃ (§ŒâXÔ) ƺÕ-ê¢-“Ÿ¿¢©ð ÆTo-“X¾-«ÖŸ¿¢, éÂj’Ã ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸ¿¢©ð 2009©ð ꪜË-§çÖ-ŸµÄ-Jt-¹Ō „ç©Õ-«-œ¿{¢ Æ©Ç¢-šË„ä. 2001©ð J¹dªý 殈©ÕåXj 6.9 B“«-ÅŒÅî ¦µ¼Õèü ¦µ¼Ö¹¢X¾¢ ®¾¢¦µ¼-N¢-*-Ê-X¾Ûpœ¿Õ, 2004©ð ÅŒNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ Bª½¢©ð ®¾Õ¯ÃOÕ H¦µ¼ÅŒq¢ ®¾%†Ïd¢-*-Ê-X¾Ûpœ¿Õ ÂÓ¹-¤Äªý, ¹©p¹ˆ¢ ƺÕ-ê¢-“ŸÄLo ®¾Õª½-ÂË~-ÅŒ¢’à EL-XÏ-„ä-§ŒÕ-’¹-L-T¯ÃÐ ªÃÊÕÊo Â颩𠇩ǢšË “X¾«Ö-Ÿ¿«â …X¾p-A-©x-Ÿ¿¯ä £¾ÉOÕ ©äŸ¿Õ. …“’¹-„ß¿ ŸÄœ¿Õ-©Â¹× ƺÕ-ê¢-“ŸÄ©Õ ÆB-ÅŒ-„çÕi-Ê-«E ÍçæXp Æ«-ÂÃ-¬Á«â ©äŸ¿Õ. «Õªî-„çjX¾Û «ÕJ¢ÅŒ „çÕª½Õ-é’jÊ ¦µ¼“Ÿ¿ÅŒ, H«Ö© Âê½-º¢’à “X¾X¾¢-ÍŒ-„Ãu-X¾h¢’Ã ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh «u§ŒÖ©Õ, Ÿµ¿ª½©Ö åXJ-T-¤ò-ÅŒÕ-¯Ãoªá. ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý J§ŒÖ-¹dª½x Â¢ ¦µÇª½Åý X¾ÜJh’à NŸä-¬Ç© OÕŸä ‚ŸµÄ-ª½-X¾-œ¿Â¹ ÅŒX¾pŸ¿Õ. ƢŌ-ªÃb-B§ŒÕ ®¾¢¦¢-ŸµÄ©ðx \ «Ö“ÅŒ¢ ÅäœÄ «*a¯Ã «ÕÊ X¾J-®ÏnA Æ’¹-«Õu-’î-ÍŒª½¢. \ ŠÂ¹ˆ J§ŒÖ-¹dª½Õ Ê«â¯Ã NX¶¾-©-„çÕi¯Ã “X¾X¾¢-ÍŒ-„Ãu-X¾h¢’à …Êo Æ©Ç¢šË J§ŒÖ-¹d-ª½x-Eo¢-šËF „ç¢{¯ä «â®Ï-„ä-§ŒÖLq …¢{Õ¢C. ÆEo ƺÕ-ê¢-“ŸÄ© -¦µ¼-“Ÿ¿-ÅŒ-ÊÕ “X¾Åäu¹¢’à ®¾OÕÂË~²Äh-«Õ--E “X¾ŸµÄ-Ê-«Õ¢“A “X¾Â¹-šË¢-*-Ê-X¾p-šËÂÌ, ®¾yÅŒ¢-“ÅŒÐ-®¾-ªÃy-Cµ-Âê½ ÆºÕ ƒ¢Ÿµ¿Ê E§ŒÕ¢-“ÅŒº ®¾¢®¾nÊÕ \ªÃp{Õ Í䧌Õ-œ¿¢-Åî-¤Ä{Õ “X¾èÇ-®¾¢-X¶¾Ö©Õ, ÆºÕ EX¾Û-ºÕ-©Â¹× ÅŒE-&©ðx “X¾„äÕ§ŒÕ¢ ¹Lp¢ÍŒ-ʢŌÂé¢ èãjÅÃ-X¾Üªý, Âí„Ãyœ¿ ©Ç¢šË Íî{x “X¾A-X¶¾Õ-{-Ê©Õ ÂíÊ-²Ä-’¹Õ-ÅŒÖ¯ä …¢šÇªá. ÂéՆ¾u ª½£ÏÇ-ÅŒ-„çÕiÊŸ¿E ¦µÇN-®¾ÕhÊo ÆºÕ NŸ¿ÕuÅŒÕh ¹{Õd-ÅŒ-XÏpÅä «ÕE-†ÏÂÌ, “X¾Â¹%-AÂÌ åXÊÕ-¬Ç-X¾¢’à «Öêª “X¾«ÖŸ¿¢ …Êo Ÿ¿%³Ädu ®¾Õª½-ÂË~ÅŒ “X¾ÅÃu-«Öo-§ŒÖ-©åXj Ÿ¿%†Ïd ²ÄJ¢-ÍÃL. «áÈu¢’ÃÐ Ÿ±îJ§ŒÕ¢, ®¾£¾Ç• „çŒá«Û, å£jÇ“œî-•¯þ, ²ùª½ NŸ¿ÕuÅý …ÅŒpAh åXŸ¿l-²Än-ªá©ð ÍäX¾-œËÅä ©ð{Õ Bêª Æ«-ÂÃ-¬Ç©Õ …¯Ão-§ŒÕE «Õª½-*-¤ò-ªÃŸ¿Õ. ÆºÕ ê¢“ŸÄ-©åXj «u¹h-«Õ-«Û-ÅŒÕÊo ÆÊÕ-«Ö-¯Ã-©Fo ®¾æ£Ç-Ōչ„çÕiÊ-„ä-ÊE, “X¾•© ‚Ââ-¹~-©Â¹× «uA-êª-¹¢’à èãjÅÃ-X¾Ü-ªý©ð ÆºÕ NŸ¿ÕuÅý ꢓŸÄEo EJt¢-ÍŒ-«-Ÿ¿lE NNŸµ¿ ª½¢’Ã-©Â¹× Íç¢CÊ 80«Õ¢C “X¾«á-ÈÕ©Õ „äÕœä-¯Ãœ¿Õ Íä®ÏÊ NÊA ¦µ¼“Ÿ¿-„çÕiÊ ƒ¢Ÿµ¿Ê NŸµÄÊ ª½ÖX¾-¹-©p-Ê©ð “X¾¦µ¼Õ-ÅÃy-EÂË «Öª½_-Ÿ¿-ª½z¹¢ ÂÄÃL!
No comments:
Post a Comment